بیست و هفت روز مانده به پائیز؛ نجد بیژن
بیژن نجدی یکی از موارد نمونه‌ای‌ی "شهرت پس از مرگ" است. نویسنده‌ای که متولد سال ۱320 بود و متوفی به سال ۱376، نویسنده‌ای که اولین و مهم‌ترین کتابش "یوزپلنگانی که با من دویده‌اند" را سه سال پیش از مرگ به چاپ سپرد و با آن توانست خود را به عنوان نویسنده‌ای معتبر تثبیت کند ولی... ولی آنچه نجدی را متمایز کرد از هم‌نسلانش مرگی بود که خود شعری بود دردناک...
حال یک سوال مهم: چرا نویسنده‌ای که پس از مرگ چار، پنج کتاب نسبتن خوب از او منتشر می‌شود که هر یک توان آن را دارند که او را بر صدر بنشانند، این کتاب‌ها را در دوران حیات منتشر نمی‌کند؟
جواب بسیار ساده است:نجدی هم گرفتار نفرین جمعی نویسندگانی شد که در دهه‌ی شصت قلمشان ثمر داده بود، همه‌ی آنان تا هفتاد و ششمین سال هزار و سیصد چندین اثر بر طاقچه داشتند... و همه‌ی آنها پشت در دایره‌ی سر گیجه‌آوری که در اداره‌ی نشر وزارت ارشاد سازمان داده شده بود برای ناامید کردن آنها در حال چرخیدن بودند.چه خوش گفت روزگاری کورش اسدی که نویسنده‌ی امروز باید آداب بر طاقچه گذاشتن اثر را یاد بگیرد "نقل به مضمون".
آثاری که از بیژن نجدی به یادگار مانده همه‌شان این پتانسیل را در خود داشتند که در دوران حیاتش نام نجدی را به سر زبان‌ها بیندازند، اما... اما وقتی که عده‌ای فرهنگ سوز مامور شوند که بر فرهنگ یک مملکت "دهنه" بزنند، که مامور شوند رودخانه‌ی ادبیات یک مرزو بوم را تبدیل کنند به یک چشمه کوره،کتاب بر طاقچه مانده و نویسنده‌ی بی‌کتاب که چندین اثر بر طاقچه دارد، تبدیل می‌شود به یک چیز عادی، آن‌وقت اگر نویسنده هم چون نجدی به ناگاه "درآستانه" بمیرد تبدیل می‌شود به نمونه‌ی شهرت پس از مرگ.
حال گویا دوباره، زمانه‌ی چشمه‌کوره‌سازی‌ی رودخانه فرارسیده است...حال دوباره کتاب روی طاقچه مانده دارد سنت می‌شود و حال دوباره کنایه‌ی کورش اسدی این قابلیت را یافته که به "ده فرمان"های نویسندگی در این کهن بوم و بر اضافه شود...نجد بیژن "پیرانه سر/جوان ناکام" نسل دوم بود. امیدوارم که نویسندگان نسل پنجم به سرنوشت نسل دوم دچار نشوند و هیچ یک همچون نجد بیژن در آستانه...
دفتر خاطرات
بیست و چهارم پائیز:
دیروز به دنیا آمدم
عاشق شدم، دیروز
و دیروز بود
که من مردم
بیست و پنجم پائیز:
امروز، زاده شدم
ظهر، عاشق خواهم شد
و غروب نخواهم مرد تا...
بیست و ششم پائیز:
که در من زاده شوی،
با تو هستم عشق پائیزی‌ی عشاق
و...آنگاه
هرگز پائیز نخواهد شد
بیژن نجدی: 24 آبان 1320-4شهریور 1376
@ ۱۶:۱۰
